تناسخ

به دوست عزیزم همایون

سایه روشنهای مبهم اتاق داستانی را از چشمهای کنجکاو پنهان می کرد مرد پشت میز کهنه نشسته بود. دست های پینه بسته اش به آرامی می لرزید و پاهای خسته اش نای ایستادن نداشت. صورتش شکسته تر و سوخته تر از آن بود که بتوان ردی از شور و تکاپوی سال های جوانی اش را در آن دید. سال ها پیش، یعنی خیلی قبل تر از آنکه سیاهی تمام ورق های تقویم روزگار را بپوشاند، هگل را خوانده بود و به تحول دیالکتیکی تاریخی اش خندیده بود. اما امروز پشت میز کهنه ی وسط اتاق نشسته بود، با دستهایی لرزان و پاهایی خسته. صدای شکستن استخوان هایش زیر چرخ دنده های بی رحم تاریخ، سکوت اتاق را سنگین تر کرده بود. مارکس را پای پنجره ی اتاقی کرایه ای، توی کوچه پس کوچه های جنوب شهر دود کرده بود. سال ها برای انقلاب پرولتاریا مبارزه کرده بود. با رفقایش چه شب ها که توی اتاق های نمور و چرک مرده ی جنوب شهر، پیمان نبسته بودند که نظام سرمایه داری را از بین ببرند. حالا پشت میز چوبی ترک خورده ی اتاقی دود گرفته نشسته بود. حالا می دانست که دیکتاتوری پرولتاریا از دیکتاتوری سرمایه داری سیاه تر است. سال ها بعد فلسفه را پای کتابخانه ی اتاقش به آتش کشید. سال ها بعد وقتی مردم انقلاب کردند به حماقتشان خندید. سال ها بعد پای سکوتش نشست و سیگارش را دود کرد.مرد پشت میز آهنی زنگزده نشسته بود. دست هایش می لرزید. صورتش از خون پر بود و حفره ی چشم چپ اش چرک کرده بود. هنوز هم سکوت اش پر از صلابت و غرور بود. هنوز هم صدای خورد شدن استخوان هایش سکوت اش را زیباتر می کرد. سیاهی تقویم پر بود از حماقت های همیشگی مردمی که هر شب، دیروزشان را فراموش می کردند و صبح فردایش به خریتی دیگر لبخند می زدند. باید کاری می کرد. نمی توانست ساعت ها پای پنجره بنشیند و با سیگارش بازی کند و دردی را که روی شهر پاشیده شده بود نبیند. دوباره با رفقایش هم پیمان شد. دوستانی که پای هر فریادی، پای هر انقلابی، پای هر شب تاریکِ سردی بیصدا جان داده بودند. دوستانی که تنها در خیالش زنده بودند، با کُت های چارخانه ی تنگ و شلوار های دمپا گشاد و سیبیل هایی که دود سیگارهای کاغذپیچ شده از کناره هایش بیرون می زد. میز خاک خورده ی توی انباری را دوباره بیرون کشید. همین میز و چند برگ کاغذ و خودکار و سیگارش کافی بود تا بنویسد. و نوشت. حالا پشت میز فلزی سرد وسط اتاق نشسته بود، با دست هایی بسته و پاهایی چرکین و کبود.زن از سقف اتاق آویزان بود. تمام دردی که یک شهر را سیاه می کرد، روی بدنش نشسته بود اما لب از لب باز نمی کرد. به نفس هایش که خوب گوش می دادی، می شنیدی که چطور زخم و دردش را ذره ذره با نفسش بیرون می دهد. ایستاده بود، کوه تر از مرد ایستاده بود. مرد با یک چشم که به سختی باز می شد به تماشایش نشسته بود. آرام لبخندی گوشه ی لبش نشست. همه ی این سال ها را پا به پای هم آمده بودند. نگاهشان پر بود از خاطرات کلاه های بورژوازی پای ایستگاه های قطار. نگاهشان می رفت تا کافه ی پر از بوی سیگار و قهوه ی وارطان. تا سینما سعدی. تا... آرام لبخندی گوشه ی لبش نشست. خون، لرزش لبش را پر کرد و مزه ی شوری روی زبانش نشست. زن به آرامی لبخند زد.مرد پشت میز نشسته بود. سرش روی شانه ی چپ اش افتاده بود و از شقیقه اش خون و دود به آرامی بیرون می زد. رد خون تا موزائیک های خاکستری کف اتاق می رسید و دلمه می بست. هنوز لبخند از روی لبهایش پاک نشده بود و چشم هایش روی شانه های نحیف زن خشک مانده بود. شاید روی شانه ی زن به خواب رفته بود. زن همچنان کوه بود. با طنابی که گردنش را کبود کرده بود و نگاهش را به خون های دلمه بسته ی روی کف اتاق خشکانیده بود. با آخرین لرزش خفیفش سرش به روی شانه ی سمت چپ اش افتاد و لبخندی روی لبانش نقش بست. شاید خوشحال بود از حس خواب مرد به روی شانه اش، تا ابد...